Noordzeekanaalgebied

Techport stoomt arbeidskrachten klaar voor de energietransitie

Nederland kampt met een groot tekort aan technici. Een landelijke trend, die ook in de IJmond regio voelbaar is. Een verontrustend probleem voor een regio die wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van veel maakindustrie. Reden genoeg voor gemeente Velsen, provincie Noord-Holland, ROC Nova College en de bedrijven Zwart Techniek, Crown Van Gelder en Tata Steel om in 2013 Techport op te richten.

De komende weken gaan we in gesprek met organisaties en vragen we wat zij doen om technische arbeidskrachten klaar te stomen voor de energietransitie.


Techport Fieldlab Smart Maintenance. Foto Techport.

In gesprek met Techport
Techport is een samenwerkingsverband dat zich inzet voor meer, beter opgeleide technici en meer innovatie in de maak- en onderhoudsindustrie. Inmiddels heeft zich rond Techport een sterk netwerk gevormd van ruim 60 ondernemers, onderwijsinstellingen en overheid. ”Wij noemen dit het ecosysteem, waarbinnen partijen elkaar weten te vinden voor samenwerking en kennisdeling”, zegt Henno van Horssen van Techport.

In 2019 duurde het bij ruim 30% van de technische vacatures minimaal een half jaar voordat de vacature werd ingevuld en bij 12% duurde het nog langer dan een jaar. Dit bleek uit de Techbarometer 2019, een jaarlijks onderzoek naar de stand van zaken in de technieksector. Vooral in de industriële elektrotechniek en industriële automatisering worden grote tekorten verwacht wegens de omslag naar duurzame energiesystemen en automatisering. Naast dat dit een vertragende werking heeft op het verduurzamen van de industrie en de bredere energietransitie, heeft het ook een negatieve impact op de concurrentiepositie.

Wat veroorzaakt het grote tekort aan techneuten?
Henno licht toe dat respondenten uit de technische branche in de Techbarometer verschillende oorzaken benoemen: ‘’Als belangrijkste oorzaak voor het personeelstekort wordt een slechte aansluiting van regulier onderwijs op het bedrijfsleven genoemd (30%). Ook een slecht imago van de technische branche (23%) en de vergrijzing (19%) spelen een grote rol”. 

De Techport aanpak
De behoefte aan een organisatie die zich buigt over dit probleem is dus groot. De aanpak van Techport richt zich op bovenstaande oorzaken. De aanpak bestaat uit vier pijlers: kiezen, werken, leren en innoveren.


Techniekpromotie activiteiten tijdens de Techport Technologieweek. Foto Techport.

De eerste pijler, kiezen voor technologie, is gericht op het enthousiasmeren van jongeren voor technologie. Dit doen zij niet alleen door basis- en middelbare scholen te ondersteunen bij het implementeren van een lesprogramma voor techniek. Samen met de partners organiseert Techport ook evenementen zoals de Techport Technologieweek, Techno Challenges en Girlsday. Met de activiteiten worden ruim 5000 kinderen per jaar bereikt.

Door nauwe samenwerking met het bedrijfsleven draagt Techport bij aan het beter op elkaar laten aansluiten van onderwijs en praktijk. Dit is de kern van de tweede pijler; leren voor technische beroepen van de toekomst. Het is belangrijk dat studenten die kennis en vaardigheden opdoen waar het bedrijfsleven behoefte aan heeft. Dit kan alleen als bedrijven actief betrokken zijn bij de inhoudelijke invulling van opleidingen en er voldoende stages en werkplekken beschikbaar zijn.

Voor de oudere, al werkzame doelgroep zet Techport zich in voor goede om-, her- en bijscholingsmogelijkheden. Een onderdeel van werken in de maak- en onderhoudsindustrie, de derde pijler, is de vakliedenpool om uitruil van vakkrachten tussen bedrijven mogelijk te maken. Ook heeft Techport een Masterclass Smart Maintenance ontwikkelt voor werkende technici met een mbo 4 niveau. Door middel van deze masterclass is het mogelijk om kennis en vaardigheden op te doen die nodig is voor de technologieën die nodig zijn voor de industrie van de toekomst.

De vierde pijler is het bevorderen van innovatie. Zo heeft Techport bijvoorbeeld het Fieldlab Smart Maintenance Techport opgezet. Dit is een proeffabriek voor innovaties met als doel nieuwe ideeën marktklaar te maken. Een ander voorbeeld is Symphony Wave Power, een project dat ook in het Regioplan NZKG staat. Door een ‘Innovation Tribe’ van Techport is een vruchtbare samenwerking ontstaan tussen Teamwork Technology en Harsveld Apparatenbouw. Symphony Wave Power is een installatie dat energie opwekt door middel van golfbewegingen en waterstroom.

Hoe draagt de Techport aanpak bij aan de energietransitie?
”Wij zetten ons in voor slimmer onderhoud. Met slim onderhoud wordt de industrie per definitie schoner door hogere efficiëntie. Door middel van data proberen we het gebruik van energie en grondstoffen te verminderen en langer gebruik te maken van installaties en machines. Zo dragen we bij aan verduurzaming van de industrie’, antwoordt Henno. Daarnaast is slim onderhoud is ook belangrijk voor de windparken voor de kust van IJmuiden: ‘Dit zijn complexe vraagstukken door de afstand waarop de windmolens staan. Hier zijn slimme oplossingen voor nodig. Samen met Amsterdam IJmuiden Offshore Ports (AYOP) werken we hier aan.”

Heeft de Techport aanpak al zichtbare resultaten opgeleverd?
”Zeker. De digitalisering in de maak- en onderhoudsindustrie, maar ook in de (off)shore wind, is in volle gang. Dat betekent dat de gevraagde kennis en vaardigheden voor onderhoudsmonteurs is veranderd. Het onderhoud wordt steeds vaker ‘slim’ uitgevoerd. Als eerste in Nederland wordt daarom in de IJmond-regio de technische opleidingen verrijkt met Smart Maintenance (‘slim onderhoud’). De bedrijven en scholen die samenwerken binnen Techport hebben samen een plan opgesteld om de opleidingen te vernieuwen. Voor de uitvoering van dit plan ontvangt het ROC Nova College bijna 1.6 miljoen euro van het Regionaal investeringsfonds mbo 2019-2022 van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Ook ontvangt het Nova College 250.000 euro subsidie van de provincie Noord-Holland voor dit project. De deelnemende bedrijven investeren zelf door uren, kennis en expertise beschikbaar te stellen.”

Techport wordt regionaal erkent als belangrijk netwerk en intermediair tussen bedrijven en onderwijsinstellingen. ”Wij zijn bijvoorbeeld betrokken bij de totstandkoming van de Human Capital Agenda Energietransitie van de Metropoolregio Amsterdam, en zijn nauw betrokken bij het Manifest Arbeid en Onderwijs van de Provincie Noord-Holland”, zegt Henno.  Meer informatie over Techport vindt u op: www.techport.nl

Deel uw verhaal!
De komende tijd vertellen we wat andere bedrijven en organisaties doen om arbeidskrachten voor de energietransitie voor te bereiden en welke beroepen de komende jaren onmisbaar zijn voor de toekomstige arbeidsmarkt. Heeft uw organisatie al plannen om arbeidskrachten om te scholen? Of wilt u vertellen over wat uw organisatie nu al doet? We zijn erg benieuwd naar uw verhaal en brengen dit graag onder de aandacht in de kanalen van het Noordzeekanaalgebied. U kunt ons bereiken via info@noordzeekanaalgebied.nl.