Noordzeekanaalgebied

Publicatie Klimaatbanen Industrie: welke vakmensen zijn nodig voor verduurzaming industrie?

In het Klimaatakkoord staat dat de uitstoot van broeikasgassen in 2030 gehalveerd moet zijn ten opzichte van 1990. Het kabinet heeft nog hogere ambities uitgesproken. In het coalitieakkoord van eind 2021 werd gestreefd naar een reductie van 60%. Voor de uitvoering van klimaatmaatregelen in de industrie zijn veel vakmensen nodig op het gebied van techniek, ICT, kwaliteit en veiligheid. Er is een structureel tekort aan deze vakmensen.

Kennisgebieden

Om de CO2-uitstoot te verminderen wil de industrie verschillende maatregelen nemen. Daarvoor kan het nodig zijn om met minder of andere grondstoffen te werken. Ook wordt er soms een andere technologie toegepast. Hiervoor moeten machines en installaties worden aangepast. Andere verduurzamingsmaatregelen zijn afvang, opslag en hergebruik van broeikasgassen, grondstoffen en materialen. De verwachting is dat deze werkzaamheden binnen bestaande beroepen kunnen worden uitgevoerd. Bijscholing is soms wel nodig omdat werknemers met andere machines, installaties of grondstoffen gaan werken.

Samen met de taakgroep Arbeidsmarkt en Scholing en de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) heeft het UWV in beeld gebracht welke beroepen nodig zijn voor de uitvoering van de klimaatafspraken. Deze beroepen zijn in te delen in 5 kennisgebieden:

  • procestechniek
  • werktuigbouw
  • elektrotechniek
  • ICT
  • kwaliteit en veiligheid

Ga naar taakomschrijving taakgroep op klimaatakkoord.nl

Ga naar SBB

Vakmensen in techniek, ICT, kwaliteit en veiligheid

Afhankelijk van de fase waarin maatregelen en projecten zich bevinden, zijn verschillende vakmensen nodig. In de beginfase gaat het om innovatie, onderzoek en ontwikkeling. Hierbij zijn vooral technische hbo’ers en wo’ers betrokken op het gebied van procestechniek, werktuigbouw en elektro. Daarna worden maatregelen uitgevoerd en geïmplementeerd in de productieprocessen. Dan zijn technische mbo’ers nodig om machines te bouwen, te installeren of te onderhouden en ermee te werken.

Ook ICT is belangrijk voor de verduurzaming van de industrie, omdat veel productieprocessen zijn geautomatiseerd. Inzet van ICT levert data en kennis op, waarmee data-analisten bijvoorbeeld productieprocessen kunnen verbeteren.

Daarnaast zijn er ook vakmensen op het gebied van kwaliteit en veiligheid nodig. Analisten in de industrie nemen tijdens het productieproces continu monsters om producten te onderzoeken op samenstelling en kwaliteit. Zeker als er wordt overgeschakeld op andere grondstoffen of een andere technologie. Ook veiligheid is een belangrijk punt bij het werken met hoge temperaturen, grote machines, installaties en chemische stoffen.

Het volledige rapport Klimaatbanen Industrie hieronder laat zien om welke beroepen het gaat binnen deze 5 kennisgebieden.

Personeelstekorten

Bij de uitvoering van klimaatmaatregelen in de industrie zijn 49 verschillende beroepen betrokken. Volgens de Spanningsindicator van het UWV geldt voor al deze beroepen een zeer krappe arbeidsmarkt. Er is namelijk ook los van het klimaat, veel vraag naar deze vakmensen. In het tweede kwartaal van 2023 stonden er bijna 51.000 vacatures open voor deze beroepen.

De verwachting is dat de krapte op de arbeidsmarkt voor deze beroepen voorlopig aanhoudt. In de industrie werken naar verhouding veel 60-plussers. Zij verlaten op korte termijn de arbeidsmarkt om met pensioen te gaan.

Rapport Klimaatbanen Industrie

Het rapport Klimaatbanen Industrie maakt zichtbaar welke vakmensen nodig zijn voor verduurzaming van de industrie. Dit maakt het mogelijk om concrete wervings- en scholingsacties op te zetten om het tekort aan vakmensen aan te pakken

Overstappen naar een klimaatbaan

De verduurzaming van de industrie biedt volop kansen voor werkzoekenden. Soms is het zonder diploma’s mogelijk om in te stromen. Bijvoorbeeld via een zij-instroomproject, een door de werkgever betaalde opleiding of door het werk te leren van collega’s. UWV, werkgevers en opleidingsinstituten werken verspreid over het land samen aan gerichte opleidingstrajecten voor zij-instromers. Belangrijke skills zijn:

  • gevoel en interesse voor techniek
  • veiligheidsbewustzijn
  • gemotiveerd om te leren
  • aanpassingsvermogen en flexibiliteit
  • sociaalvaardig

Voor beroepen in de uitvoering is het belangrijk dat er geen belemmeringen zijn om fysiek werk te kunnen doen.

Meer informatie of vragen?

Mensen die interesse hebben in een scholingstraject kunnen een e-mail sturen naar kansenindetechniek@uwv.nl