Noordzeekanaalgebied

Albert Kassies over de energietransitie van Tata Steel: “Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: een groenere samenleving.”

Sinds een half jaar is Albert Kassies als directeur New Energy verantwoordelijk voor de energietransitie van Tata Steel. Ook is hij actief in het Bestuursplatform Energietransitie Noordzeekanaalgebied. Hoe denkt hij over de verduurzaming van de staalfabriek en hoe blikt hij vooruit op de komende periode?

In het hoofdkantoor in Velsen-Noord, een statig industrieel gebouw, ontworpen in de jaren vijftig door architect Dudok, kun je vanaf een glazen loopbrug uitkijken over de staalhaven, met grootse fabrieken en buizen en de hoogovens in de verte, bij Wijk aan Zee. ‘‘Er hebben veel mensen interesse in ons bedrijf. Jaarlijks leiden we zo’n 10.000 mensen rond. Als wij dan laten zien en vertellen wat we doen, verandert vaak hun houding. We lijken soms in Nederland de connectie met hoe iets geproduceerd wordt, kwijtgeraakt, terwijl productie wél nodig is voor een diverse economie en ook goede werkgelegenheid biedt aan een grote groep mensen die praktisch zijn opgeleid.”


Albert Kassies op het sluizencomplex met  het terrein van Tata Steel  op de achtergrond.

Ziel en zaligheid

Voor zijn nieuwe functie werkte Kassies al 25 jaar bij Tata Steel, de laatste jaren als productiedirecteur, verantwoordelijk voor de walserijen en verzinklijnen op het terrein. “Het raakt me als er in de media geroepen wordt dat we de fabriek moeten sluiten. Dat is kortzichtig gedacht en daarmee doe je ook de mensen tekort die hier werken, met al hun ziel en zaligheid. We bestaan al honderd jaar, er werken hier 9.000 mensen en indirect leven er zelfs 30.000 mensen van dit bedrijf.”

Er gaat geen dag voorbij of het bedrijf ligt wel ergens onder vuur, hoe gaat hij daarmee om?

‘‘Van een afstand lijken de verschillen heel groot. In de praktijk zijn ze gelukkig kleiner. Het lijkt alsof wij en de omgeving ver van elkaar afstaan, maar we willen hetzelfde; een schoon en CO2 neutraal bedrijf. Ik wil daar een bijdrage aan leveren, door te werken aan schone en groene energievoorziening.’’ Kassies ziet vooral een goede kans in samenwerking. Ook met kritische partijen in de regio. ‘‘In de omgeving van ons bedrijf leven veel zorgen over bijvoorbeeld klimaat, milieu en gezondheid. Dat voelen wij ook. Toch blijven wij de dialoog zoeken. Met een nét ander gesprek kunnen we samen een plan maken.’’

Einde kolentijdperk

Dat Tata Steel erg laat achter de noodzaak van verduurzaming is gekomen, ontkent Kassies niet. “We hebben ons lang gebogen over de vraag hoe we wilden verduurzamen. Nu staan alle neuzen dezelfde kant op, iedereen wil zo snel mogelijk stappen zetten. Ook wij willen allemaal kappen met kolen; sinds september 2021 worden alle zeilen bijgezet om in 2045 naar nul C02 uitstoot te gaan en over te stappen op de productie van groen staal met behulp van waterstof. Iedereen in het bedrijf is daarvan doordrongen, het kost alleen wél tijd.”

“Uiterlijk 2030 hebben wij één van onze twee hoogovens vervangen door een DRI-installatie. Deze installatie werkt in eerste instantie op aardgas. De overstap naar aardgas betekent al een CO2-emissiereductie van ongeveer 60 procent per ton ten opzichte van staal maken met kolen. De volgende stap is de transitie naar waterstof, waarmee nog eens 10 procent extra reductie kan worden behaald en aardgas uitgefaseerd kan worden.”  Recent werden de plannen hieromtrent bijgesteld, wat het bedrijf in de media kritiek opleverde. “Het overheidsbeleid was aangepast en we kregen te maken met de inflatie. Daarom hebben we onze plannen aan moeten passen, dat klopt. De kern blijft om groen staal te produceren met behulp van waterstof.” benadrukt Kassies.

Aanjager

De huidige transitiefase is het lastigste, zegt Kassies: “Het is als verbouwen terwijl de winkel open blijft. We moeten ruimte creëren in het gebied voor vergroening, rekening houden met de veiligheid en het milieu en ondertussen moet de productie doordraaien, om zo de toekomstige groen staal installaties te kunnen betalen. Het is een complex proces vol innovaties, waar ook speciaal mensen voor in dienst zijn genomen.”

Als straks de cokesfabrieken en de hoogovens gaan sluiten, zal de skyline van het gebied veranderen. “De hoogovens verdwijnen en er komen onder meer groen staal installaties en windmolen parken op zee, ook de komst van de Energiehaven geeft het terrein een ander aanzicht. Tata Steel kan een aanjager zijn voor de rest van de regio, zodat het ook voor andere partijen makkelijker wordt om zich aan te sluiten op het waterstofnetwerk. De schaalvergroting moet nu wel echt op gang komen, niet alleen in het Noordzeekanaalgebied, maar in heel Nederland. Het is mooi als wij daarin een rol kunnen spelen.”


Tata Steel vanaf het Noordzeekanaal.

Toekomstgericht

Een van de grootste uitdagingen waar hij sinds zijn aanstelling als directeur New Energy voor staat is het inkopen van waterstof en andere vormen van energie. “Waterstof is een interessante, opkomende markt, die helaas nog weinig concreet is en waarin voorzichtigheid geboden is. We zijn nu wel in gesprek met diverse spelers, van waterstofproducenten tot windparkontwikkelaars en netwerkbeheerders, om tot langdurige contracten te komen. Het is een puzzel van vele stukjes die we in een bepaalde tijd moeten zien te leggen. Als er een stukje mist, heb je straks een groot probleem. Dat maakt het complex en spannend, maar tegelijk is het een mooie uitdaging.”

Sinds een half jaar zit Kassies ook in de Bestuurscommissie van de Energietransitie van het Noordzeekanaalgebied. “Het geeft energie dat we allemaal dezelfde richting op willen, en iedereen heeft het inzicht dat we moeten samenwerken om het doel, een schoner en groener gebied, te bereiken. Er verandert veel en snel, daarom is het goed als we samen optrekken. We moeten er met elkaar uitkomen. Het zou prettig zijn als alle partijen begrijpen dat we ons best doen, maar dat het tijd kost.”

Powerhouse van Europa

Tata Steel kan een belangrijke rol spelen in de verduurzaming van het gehele gebied, aldus Kassies. “We zitten hier op de juiste plek als het gaat om de transitie naar groene energie. The Economist noemde de Noordzee al een toekomstig economisch powerhouse van Europa. Dat biedt veel kansen voor de ontwikkeling van het hele Noordzeekanaalgebied, ook voor ons bedrijf. Er moet de komende jaren nog wel flink veel gaan veranderen om de transitie door te voeren, zoals het aanleggen van een waterstofsysteem, niet alleen in dit gebied, maar in heel Nederland.”

Waar hij tot nu toe het meest trots op is in zijn functie als directeur New Energy? “Dat het plan voor de energietransitie nu staat en dat we kunnen beginnen met de uitvoering. Ik heb er veel vertrouwen in. Daarnaast zal het altijd mijn drijfveer blijven om ervoor te zorgen dat de medewerkers van Tata Steel nog jaren met veel plezier bij het bedrijf kunnen blijven werken.”