De energietransitie vraagt om een nieuwe generatie technici: mensen die verstand hebben van slimme energiesystemen, onderhoud aan waterstofinstallaties en het ontwerpen van veilige infrastructuur. Het Nova College in Beverwijk gaat daarom als eerste in Nederland het techniekonderwijs opschalen tot een volwaardig curriculum over duurzame energie.
“Het nieuwe curriculum moet ervoor zorgen dat studenten klaar zijn voor de techniek van morgen. Nederland heeft niet alleen een tekort aan technici, maar ook technici met kennis van duurzame energie. Zonder hen komt de energietransitie niet van de grond”, zegt Edward Straus, programmamanager bij het Nova College. Bestaande technische opleidingen zoals elektrotechniek, MyTec en werktuigbouwkunde krijgen vanaf het schooljaar 2026-2027 een verbreding en verdieping, met uitstroomprofielen en keuzedelen over energie-opwekkers (zonne- en windenergie), energiedragers (zoals waterstof) en energieopslag.
Want een geïndustrialiseerde regio als het Noordzeekanaalgebied, zo stelt Straus, vraagt om technici met kennis over hernieuwbare energie. Zij kunnen bijvoorbeeld bijdragen aan Tata Steels overstap van fossiele brandstof naar waterstof voor de staalproductie of de bouw van verschillende windparken op zee in IJmuiden. “De regio verandert razendsnel en de noodzaak om de industrie te verduurzamen wordt steeds urgenter. Om de transitie te versnellen, zijn goed opgeleide mensen nodig met kennis van duurzame energievoorzieningen. Door de vergrijzing groeit er bovendien een tekort aan technische docenten.”
Doorgroeimogelijkheden
Het Nova College Beverwijk ontwikkelt daarom - in samenwerking met bedrijven uit het Noordzeekanaalgebied die staan te trappelen om technici, zoals Tata Steel, stichting MyTec-Bedrijven, Vicoma, Symphony Wave Power en Bilfinger - een curriculum dat zowel theorie als praktijk omarmt. “Het bedrijfsleven weet welke vaardigheden de nieuwe technici nodig hebben en bepaalt daarom mee wat we aan kennis moeten overbrengen. Zij leveren input, wij leiden de studenten op die zij nodig hebben”, vervolgt Straus. Daarnaast zijn ook hbo-instellingen betrokken bij de ontwikkeling, om een soepele doorstroom te faciliteren. “Een student die bij ons begint, kan - afhankelijk van zijn of haar ambitie - daarna doorleren in het hbo of zelfs verder. ”
In speciaal ingerichte leeromgevingen - waaronder een eigen waterstofunit - gaan studenten straks oefenen met veilige simulaties: van eenvoudige leidingvervangingen tot complexe storingen in waterstofsystemen. De waterstofexperts komen na het behalen van hun diploma in verschillende functies terecht: van onderhouds- en servicemonteur tot technisch tekenaar. “Ook kunnen zij doorgroeien tot engineer. De mogelijkheden binnen de techniek zijn tegenwoordig eindeloos.”

Een waterstofunit in de nieuwe leeromgeving bij het NOVA College. Foto Joanne de Lijster.
Maatschappelijke impact
Maar hoe krijgt Straus straks voldoende studenten enthousiast, terwijl het aantal mbo-studenten steeds verder daalt? “We laten in de nog te ontwikkelen campagne zien dat het imago van techniek is achterhaald. Het is echt niet meer zo stoffig en vies is als vroeger. Ja, je sleutelt nog steeds met je handen, maar er is ook datagedreven onderhoud van bijvoorbeeld AI-gestuurde systemen nodig. Ook worden onze studenten steeds vaker gevraagd voor advies en beleid.”
De programmamanager onderstreept hiermee trots het onderscheidende karakter van de opleiding. “Het draait bij ons niet om ‘techniek om de techniek’; wij bieden technische opleidingen met maatschappelijke urgentie. Studenten worden opgeleid tot aanjagers van verandering. Zij leveren straks een betekenisvolle bijdrage aan de energietransitie.”
Voor dit project, dat de naam RIF Sustainable Energies IJmond draagt, heeft het Nova College bijna 1.1 miljoen euro gekregen van het Regionaal Investeringsfonds mbo 2024-2027 van het ministerie van Onderwijs. Met subsidie voor vier jaar op zak en steun van regionale partners staat de opleiding klaar om vanaf augustus 2026 de eerste lichting studenten te ontvangen. “Deze waterstofexperts worden straks de dragers van de energietransitie. Niet alleen in de IJmond, maar in heel Nederland.”
Het interview is afgenomen door Jiska Kroon.
De foto’s zijn gemaakt Joanne de Lijster.
Meer informatie
Meer persoonlijke verhalen
- Jan Hoppenbrouwers over installatie voor industriële CO₂-afvang CarbonOro
- Hanna Lange van gemeente Zaanstad en Marjolijn Bonnike van Liander over Zaanse Energyhubs
- TenneT-projectleider Levi Kulhan over hoogspanningsstation A9 Zuid
- Roon van Maanen van Port of Amsterdam over netcongestie in het havengebied en de stad
- Omgevingsmanager Manon Raats over wind op zee
- Ecowende-directeur Tjalling de Bruin over de Energiehaven IJmond
- Vorige
Overzicht
Volgende