Noordzeekanaalgebied

Industriële rookgassen als bouwstof van de toekomst? CarbonOrO levert een energiezuinige techniek en installaties voor industriële CO₂-afvang

Een groot deel van onze energie komt nog steeds van kolen, olie en gas. Daarbij komt CO₂ vrij, wat schadelijk is voor het milieu. Die industriële rookgassen kunnen volgens CarbonOrO ook worden ingezet als bouwstof van de toekomst. De startup won onlangs de Leapsprong Challenge Amsterdam voor het ontwikkelen van een energiezuinige techniek voor koolstofafvang. Maar hoe werkt dat precies? En waar gaat deze techniek worden toegepast in het Noordzeekanaalgebied?

Het Nederlandse CarbonOrO ontwikkelt technologie waarmee CO₂ uit rookgassen van industriële installaties wordt gehaald bij een lagere temperatuur dan de traditionele technieken. De koolstofafvang, ook wel bekend als Carbon Capture (CC), doen zij met een bifasische amine oplossing, ooit ontdekt door TU Eindhoven en AkzoNobel. De afgevangen CO₂ kan daarna weer worden hergebruikt, ook wel Carbon Capture and Utilization (CCU) genoemd.

“Vergelijk het met wassen: traditionele wasmachines wassen op 40 graden je vuile was schoon. Onze techniek bereikt hetzelfde resultaat op een zuinigere temperatuur van 25 graden”, legt commercieel directeur Jan Hoppenbrouwers in meer eenvoudige taal uit. De CarbonOrO-methode verbruikt volgens verschillende studies (waaronder die van TNO) naar schatting 40 procent minder energie. De startup heeft een testinstallatie in Duiven staan bij afvalverwerkingsbedrijf AVR, die 10 kiloton CO₂ per jaar afvangt om de mogelijkheden in het klein te testen.

10 kiloton carbon capture demo plant van CarbonOrO bij AVR in Duiven. Foto Jan Hoppenbrouwers.

Winnaar Leapsprong Challenge Amsterdam

CarbonOrO kan met haar techniek en installaties CO₂ afvangen in het Westelijk Havengebied in Amsterdam. Bedrijven kunnen dan CO₂ gebruiken als grondstof, terwijl het anders verloren was gegaan of zelfs schadelijk was geweest. Het wordt nu vaak opgeslagen, wat duur is en niet praktisch.

De startup werd met haar idee een van de winnaars van de Leapsprong Challenge Amsterdam. Dit innovatieprogramma, georganiseerd door de Gemeente Amsterdam, Energy Transition Campus Amsterdam (ETCA) en Rockstart, heeft als doel de energietransitie in de Metropoolregio Amsterdam (inclusief het Noordzeekanaalgebied) te versnellen. Winnaars krijgen toegang tot data, financiering en expertise om hun innovaties op te schalen.

CO₂ als bouwsteen

CarbonOrO gaat samen met Cargill Multiseed in Westpoort en collega-start-up Paebbl onderzoeken of er bij Cargill biogenisch CO₂ kan worden afgevangen en geleverd aan de eerste fabriek van Paebbl, waarmee een vervanger van cement wordt gemaakt. Met dit duurzame mengsel kunnen bijvoorbeeld stoeptegels, bakstenen en brugdelen worden gemaakt voor de gemeente Amsterdam en worden gebruikt voor de nog te bouwen huizen. “De cementindustrie is ontzettend vervuilend, het stoot bijna drie keer zoveel CO₂, uit dan de luchtvaart”, vervolgt Hoppenbrouwers, die zijn functie overigens per 1 juli in alle vertrouwen overdraagt aan een collega . Hij blijft als aandeelhouder verbonden.

“Als dit slaagt, dan is dit de eerste industriële keten ter wereld die grootschalig CO₂ afvangt en hergebruikt voor de productie van bouwmaterialen” vertelt de commercieel directeur trots. De haalbaarheidsstudie is inmiddels voor beide projecten gestart, met medewerking van de haven van Amsterdam en andere lokale partijen.

Aanpakken klimaatverandering

Maar wordt het niet tijd om volledig te stoppen met fossiele brandstoffen om de klimaatverandering aan te pakken? Hoppenbrouwers vindt van niet.

“Zolang we huisvuil verbranden en chemicaliën, ijzer en staal nodig hebben, zullen we CO₂ blijven uitstoten. Volledig overstappen op groene energie gaat vooralsnog niet en voor het maken van bijvoorbeeld een tram, trein, auto of fiets is ook metaal en plastic nodig.”

Hogere emissierechten

Over de rol van de overheid in Carbon Capture is Hoppenbrouwers helder: “Er moeten hogere emissierechten komen. Wie vervuilt, betaalt. Zolang uitstoot goedkoop blijft, ontbreekt de financiële prikkel voor bedrijven om te investeren in afvang en duurzame alternatieven.”

Toch hoeven duurzame alternatieven zoals die van CarbonOrO volgens de commercieel directeur niet duur te zijn, maar kunnen ze juist een motor voor duurzame groei zijn. “Onze energiezuinige aanpak draagt niet alleen bij aan het verminderen van CO₂-uitstoot, maar ook aan een toekomst waarin industrie en duurzaamheid hand in hand gaan. Daarmee is het een schakel in de energietransitie. De technologie van CarbonOrO biedt bedrijven namelijk een haalbaar alternatief waarmee CO₂-afvang goedkoper wordt dan emissierechten. Onze techniek levert niet alleen milieuwinst op, maar ook banen en kennis. Nederland kan hiermee de CO₂-valley van Europa worden.”

Het interview is afgenomen door Jiska Kroon.

De foto boven het artikel is gemaakt door Joanne de Lijster.

Meer informatie

Meer persoonlijke verhalen